9 września 2023 roku na lubaczowskim rynku odbyło się „Narodowe Czytanie”. 12 ogólnopolska akcja podczas, której czytaliśmy „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej.
„Nad Niemenem” najbardziej znana powieść Elizy Orzeszkowej powstała w latach 1886-1887, a w formie książki ukazała się w 1888 roku. Ze względu na barwne opisy, wyrazistych bohaterów i odwołania historyczne dzieło porównywano do Mickiewiczowskiego Pana Tadeusza. Żadna inna książka pisarki nie ostała tak entuzjastycznie przyjęta przez recenzentów. Chwalono m.in. sprawne połączenie dydaktyzmu z walorami artystycznymi i przemyślaną kompozycję całości. Nad Niemnem cieszyło się popularnością i uznaniem kolejnych pokoleń czytelników. W drugiej Rzeczypospolitej powieścią zainteresowało się kino. Ekranizację książki ukończono w 1939 roku, ale obraz zaginął w czasie II wojny światowej. Kolejny film nakręcono w połowie lat 80. XX wieku. Nad Niemnem to jeden z najważniejszych utworów literatury polskiej podejmujący tematykę Powstania Styczniowego, którego 160-lecie obchodzone jest w 2023 roku.
Spotkanie otworzyli Dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Lubaczowie Katarzyna Pelc-Antonik oraz Daniel Pilip Kierownik Biura Promocji i Informacji Urzędu Miejskiego w Lubaczowie, którzy omówili historię i ideę akcji Narodowego Czytania oraz powitali obecnych na spotkaniu gości. Następnie głos zabrał Janusz Waldemar Zubrzycki, Zastępca Burmistrza Lubaczowa, który odczytał List Prezydenta Andrzeja Dudy skierowany do uczestników akcji.
Czytanie rozpoczęła Elżbieta Łukacijewska posłanka do Parlamentu Europejskiego, następnie Teresa Pamuła poseł na Sejm RP. Czytali także Adam Swatek-Czarnecki, Wiceprzewodniczący Rady Powiatu Lubaczowskiego i Mariusz Pieróg, Naczelnik Wydziału Oświaty i Spraw Społecznych Starostwa Powiatowego, Piotr Cencora Dyrektor Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Lubaczowie. Wśród czytających byli również przedstawiciele służb mundurowych, tj. Straży Granicznej, Komendy Powiatowej Policji w Lubaczowie, Nadleśnictwa Lubaczów, Harcerski Krąg Seniora i harcerze z X drużyny Harcerskiej „Wilki” działającej przy Szkole Podstawowej nr 1 w Lubaczowie.
Udział w akcji wzięli również przedstawiciele organizacji pozarządowych tj. Lubaczowskiego Centrum Inicjatyw Społecznych „Nasza Przyszłość”, Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo–Wschodnich oddział Lubaczów, Lubaczowskiej Rady Seniorów, Stowarzyszenia Folkowisko. Ponadto wystąpili młodzi aktorzy z Miejskiego Domu Kultury w Lubaczowie z „Teatru Małych Form” pod kierunkiem Grażyny Bielec i Teatru Lentylki pod kierunkiem Krystyny Czury.
W Narodowym Czytaniu wzięli również udział przedstawiciele instytucji kultury: Muzeum Kresów w Lubaczowie, Powiatowej Biblioteki Publicznej w Lubaczowie, uczniowie i nauczyciele z lubaczowskich i okolicznych szkół: Liceum Ogólnokształcącego w Lubaczowie, Szkoły Podstawowej Nr 1 w Lubaczowie, Zespołu Szkół w Lubaczowie, Miejskiego Przedszkola nr 1 w Lubaczowie, Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w Lubaczowie i Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Oleszycach.
Organizatorami tegorocznej edycji Narodowego Czytania w Lubaczowie byli: Miejska Biblioteka Publiczna im. Władysława Broniewskiego w Lubaczowie, Urząd Miejski w Lubaczowie, Starostwo Powiatowe w Lubaczowie, lubaczowska filia Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej im Józefa Gwalberta Pawlikowskiego w Przemyślu, Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich (koło Lubaczów) oraz Miejski Dom Kultury im. Aleksandra Sas-Bandrowskiego w Lubaczowie.
