W środę (31 lipca 2024 r.) w ramach Festiwalu Dziedzictwa Kresów w naszej bibliotece odbyło się spotkanie z dr. Piotrem Olechowskim pt. „W cieniu dwóch totalitaryzmów. Życie codzienne na ziemi stanisławowskiej 1939-1944”. Spotkanie prowadził Tomasz Róg.
Piotr Olechowski jest dr. nauk humanistycznych, historykiem, sowietologiem i nauczycielem akademickim, autorem wielu publikacji, w tym książki wydanej przez Instytut Pileckiego pt. „W cieniu dwóch totalitaryzmów. Życie codzienne na ziemi stanisławowskiej 1939-1944”. Właśnie tej tematyce poświęcone było spotkanie, które zorganizowano w MBP w ramach Festiwalu Dziedzictwa Kresów.
Nasz gość przedstawił obszerną analizę życia codziennego poprzez porównanie sytuacji ludności cywilnej na omawianym obszarze w latach 1939-1941 tj. okresie okupacji sowieckiej oraz w latach 1941-1944 tj. okupacji niemieckiej. Skupił się przede wszystkim na losach ludności cywilnej, opisując warunki życia codziennego, restrykcje, jakimi podlegali mieszkańcy oraz formy oporu wobec okupantów. Omawiał takie aspekty jak np. zasady funkcjonowania handlu, edukacji, przemysłu, rolnictwa, wysokość podatków i opłat za rozmaite usługi, czy też wszechobecną propagandę. Podkreślał przy tym wielokulturowość obszaru stanisławowskiego i sposób traktowania przez okupantów poszczególnych nacji. Mówił o metodach prowadzenia walki i zastraszania ludzi stosowanych przez Niemców i Sowietów, a także o znaczeniu poszukiwania odrobiny normalności w tej tragicznej rzeczywistości.
Na kartach jego książki można odnaleźć wiele istotnych szczegółów, które zazwyczaj w badaniach historycznych ustępują miejsca innym kwestiom. Nie brakuje np. opisów form spędzania czasu wolnego w warunkach okupacyjnych. Główną oś narracji wyznaczają dwa miasta regionu – Stanisławów i Kołomyja, są także informacje o sytuacji w mniejszych ośrodkach np. w Kałuszu, Rohatynie czy Dolinie oraz w prowincjonalnych miejscowościach i wsiach. Dr Olechowski przywołuje wiele konkretnych przykładów, a swoje wywody opiera na bogatym materiale źródłowym.
Spotkanie autorskie w MBP było doskonałą okazją do poszerzenia wiedzy na temat historii regionu stanisławowskiego w czasach II wojny światowej oraz do zanurzenia się w dramatyczne losy jego mieszkańców. Dr Piotr Olechowski przekazał wiele cennych informacji oraz pobudził słuchaczy do dalszych refleksji na temat skomplikowanych relacji między ludźmi a władzą w czasach totalitaryzmu, czemu dali wyraz podczas dyskusji po zakończeniu spotkania.
