W dniach 10 i 11 grudnia 2020 odbyło się wręczenie nagród laureatom XXIII edycji konkursu „Wiem wszystko o mojej miejscowości”. W tym roku, pomimo licznych trudności związanych z epidemią uczestnicy konkursu nie zawiedli. W sumie wpłynęło 48 prac (5 historycznych, 30 plastycznych, 13 kompletów zdjęć), 49 uczniów, przygotowanych pod kierunkiem 13 nauczycieli z 8 szkół z terenu powiatu lubaczowskiego.

Wyboru nagradzanych prac dokonało profesjonalne jury, osoby niezwiązane z żadną szkołą, bezstronne. Byli to historycy z naszego regionu oraz lokalni plastycy i fotograficy.

W skład komisji historycznej weszli:
przewodniczący – dr Zygmunt Kubrak – historyk, regionalista miłośnik ziemi lubaczowskiej, emerytowany dyrektor Muzeum Kresów,
Ryszard Antonik – historyk, emerytowany dyrektor Publicznego Gimnazjum nr 2 w Lubaczowie,
Dariusz Sałek – historyk, pracownik Muzeum Kresów.

Protokół komisji oceniającej prace historyczne w XXIII edycji konkursu „Wiem wszystko o mojej miejscowości”

Dr Zygmunt Kubrak uzasadnił werdykt słowami:

Na tegoroczny konkurs „Wiem wszystko o swojej miejscowości” napłynęło mniej prac historycznych, aniżeli w poprzednich edycjach. Wyciąganie stąd wniosku o słabnącym zainteresowaniu tą formą konkursu byłoby przedwczesne. Covid-19 znacznie ograniczył możliwości poznawcze młodzieży, jak odwiedzanie bibliotek, poszukiwania terenowe lub wywiady z seniorami, którzy „wiedzą wszystko o swojej miejscowości”.

Dobrze poradziła sobie z tym problemem Maja Stupak, autorka opracowania „Zaginiona wieś-Miłków”, której komisja konkursowa przyznała I nagrodę. Autorka sięgnęła do problematyki deportacji Polaków, wielokrotnie poruszanej, ale która wciąż powraca na fali bolesnych wspomnień. Maja Stupak przedstawiła losy wsi Miłkowa, z której mieszkańcy zostali deportowani do Besarabii w 1941 r. przez sowieckie NKWD.

Uczestniczka konkursu zaprezentowała różnorodny warsztat badawczy: literaturę historyczną, dokumenty, mapki, zdjęcia oraz interesujący wywiad z Michałem Stupakiem, dziadkiem autorki, wiekowym świadkiem wydarzeń (88 lat), który jako dziecko wraz z rodziną znalazł się na obcej ziemi. Mamy więc w jego relacji obraz gehenny: wypędzeni z Miłkowa, długa podróż w bydlęcym wagonie, warunki bytowania w Besarabii, marzenia o odzyskaniu rodzinnego gniazda, które się nie spełniły – po powrocie rodziny Stupaków nie było już Miłkowa, zastali same tylko zgliszcza.

Z kolei Jakub Żurawel, laureat II nagrody, zajął się tematem pielgrzymki Św. Jana Pawła II do Lubaczowa 2-3 czerwca 1991 r. Autor oprowadza nas po miejscach, poświęconych pamięci Wielkiego Polaka, a jest ich w Lubaczowie wiele, prowadzi również do Miejskiej Biblioteki na spotkania: z abp. Mieczysławem Mokrzyckim, sekretarzem dwóch papieży oraz z Arturo Mari, osobistym fotografem papieża. Wartość opracowania podnoszą liczne zdjęcia, które już dziś mają charakter dokumentacji historycznej, pokazują na pierwszym planie Jana Pawła II, a obok lub w tle lubaczowskie społeczeństwo tamtych lat: Burmistrza Lubaczowa, Przewodniczącego Rady, radnych, nauczycieli, księży, dyrektorów instytucji.

Temat wizyty papieskiej w Lubaczowie podjął również Oskar Sobolewski, zdobywca III nagrody. Czy można było dorzucić jeszcze „kamyczek” do wiedzy o wizycie Jana Pawła II w Lubaczowie po znanych licznych publikacjach poświęconych Papieżowi-Polakowi? Okazało się, że można. Autor, obok różnych wątków, pokazał, jak była zabezpieczona wizyta papieska. Odpowiedzialnym za zabezpieczenia wizyty był Józef Sobolewski, nadkomisarz w Wydziale Kadr Komendy Wojewódzkiej Policji w Przemyślu. Trasę przejazdu Papieża zabezpieczało około 400-500 policjantów.

Godną uznania jest udana strona graficzna tego opracowania: trafnie wybrane zdjęcia, przejrzysta narracja, estetyka całości.

W skład komisji plastycznej weszli:
przewodniczący – Janusz Szpyt – artysta plastyk z Lubaczowa, który przez wiele lat pełnił funkcję instruktora w MDK Lubaczowie,
Stanisław Sobczyk – artysta plastyk, emerytowany instruktor MDK w Lubaczowie.

Protokół komisji oceniającej prace plastyczne w XXIII edycji konkursu „Wiem wszystko o mojej miejscowości”

Przewodniczący komisji uzasadniając wybór najlepszych prac w mailu skierowanym do Biblioteki napisał:

I miejsce – Za zdecydowane i śmiałe rozwiązanie kompozycyjne i wnikliwą obserwację. Praca obdarzona wewnętrznym napięciem wynikającym z mocnego i pewnego rysunku.
II miejsce- Za dużą biegłość warsztatową w technice akwareli. Praca harmonijna utrzymana w klimacie ładu i spokoju.
III miejsce- Za dynamiczną perspektywę ujęcia i ekspresyjno-oniryczny charakter pracy.

Jedna z prac plastycznych została zdyskwalifikowana jako niezgodna z pkt III, ppkt 3 regulaminu konkursu. Jednak doceniając jej tematykę oraz walory artystyczne Dyrektor Muzeum Kresów w Lubaczowie (jako jeden z organizatorów konkursu) postanowił autorowi tej pracy przyznać nagrody książkowe.

W skład komisji fotograficznej weszli:
przewodniczący – Tomasz Michalski – fotograf, miłośnik Roztocza i ziemi lubaczowskiej,
Henryk Wacnik- od wielu lat właściciel studia fotograficznego, fotograf, filmowiec.

Protokół komisji oceniającej prace fotograficzne w XXIII edycji konkursu „Wiem wszystko o mojej miejscowości”

Cerkiew w Nowym Bruśnie.
Wykonane zdjęcia doskonale wpisują się w regulamin konkursu pokazując obiekt o trzech porach dnia – o poranku, w południe i o zachodzie słońca. Kadry z różnych ujęć, dodatkowo ukazują piękno tego obiektu.
Po przeprowadzonej renowacji, obiekt stał się jednym z najchętniej odwiedzanym miejscem we wsi.Należy też wspomnieć o cmentarzu znajdującym się w bliskiej odległości od cerkwi, na którym możemy znaleźć bardzo ciekawe rzeźby nagrobne lokalnych dawnych mistrzów kamieniarstwa, z którego Brusno słynęło. Można rozważyć wykonanie zdjęć do następnego konkursu.

Rogatka przy moście w Lubaczowie.
Praca wykonana zgodnie z regulaminem, ukazująca obiekt o trzech porach dnia.
Obiekt bardzo charakterystyczny dla miasta Lubaczowa.
Szkoda tylko, że został dość „wąsko” skadrowany. Rozważyłbym odejście od obiektu i ukazanie go w szerszym kadrze w naturalnym jego otoczeniu.
Budynek ten przez mieszkańców nazywany jest „rogatką”, w którym pobierano opłaty za przejazd przez most na rzece.
W jednodniówce „Lubaczów 2016” w artykule pod tytułem „Ulica 3-Maja – Zamkowa”, pan Jerzy Tabaczek pisze tak o tym budynku:
„Mylący się z rogatką i mytem budyneczek przy końcu ulicy, nad rzeką przy moście po stronie prawej, powstał w okresie międzywojennym (1929 r.), zaprojektowany przez inż. Władysława Ruebenbauera. W tym czasie i aż do 60-tych XX w. nad rzeką, wzdłuż obecnej ul. Targowej ożywił się handel produktami rolnymi i inwentarzem żywym, przywożonym w dzień targowy przez okolicznych rolników. Mówiono, że można tam było zrobić zakupy „od konia po kurczaka”. Prawdopodobnie budynek zwany powszechnie „rogatką” służył jako pomieszczenie do pobierania opłat za placowe na Targowicy”

Cmentarz żydowski w Oleszycach.
Zdjęcia przedstawiają miejsce bardzo charakterystyczne dla miasta Oleszyce. Wykonane zostały zgodnie z regulaminem konkursu, czyli o trzech porach dnia. Rano, w południe i wieczorem, przed zachodem słońca.
Oleszycki kirkut jest jednym z niewielu, które zachowały się z taką ilością macew na terenie powiatu lubaczowskiego. Warto zatrzymać się w tym miejscu i chwilowo przenieść się oczami wyobraźni do czasów, kiedy miejscowość ta była zamieszkiwana przez Polaków, Rusinów, Żydów i Niemców, którzy tworzyli znakomitą tkankę miejską wzajemnie się uzupełniając.

Prace wyróżnione:
„Pomnik Jana Pawła II w Oleszycach” – zabrakło w tej pracy spojrzenia artystycznego. Praca wykona w stylu dokumentacyjnym, doskonale obrazująca obiekt w jego otoczeniu.
„Plebańskie pole pod Dachnowem” – bardzo ciekawe spojrzenie na temat pracy. Odwaga w kadrowaniu, ciekawie wykorzystane światło.
„Pomnik pamięci bitwy pod Oleszycami” – miejsce bardzo charakterystyczne dla regionu, rzadko fotografowane. Brakło jednak wykorzystania światła trzech pór dnia, celem nadania artyzmu fotografii.

Zachęcam do ciągłej pracy z aparatem i samokształcenia się w tym zakresie.
Podstawową czynnością jaką należy zrobić przed wykonaniem zdjęć, jest zapoznanie się ze swoim aparatem. Polecam przeczytanie instrukcji obsługi, gdzie niejednokrotnie znajdziemy też poradnik jak wykonać dobre zdjęcia.
Kolejna czynnością jest zaplanowanie wyjazdu czy też wyjścia w teren z aparatem. Sprawdzam pogodę w aplikacjach pogodowych, gdzie będziemy widzieli, czy to będzie dzień pochmurny, deszczowy czy słoneczny. Najlepszymi warunkami dla początkujących będą dni o niezbyt mocnym nasłonecznieniu, ponieważ w tych dniach mamy mniejsze kontrasty, z którymi aparaty cyfrowe niekoniecznie sobie dobrze poradzą z takimi scenami. Światło o wysokim kontraście nie jest zbyt atrakcyjne w fotografii. Lepiej wybrać światło rozproszone, lub kiedy niebo jest lekko pochmurne.
Konieczne jest też rozeznanie się w terenie, gdzie znajduje się obiekt którego chcemy sfotografować. Czy nic nie będzie nam go zasłaniało, czy dobrze będzie widoczny o wschodzie słońca, jak i o zachodzie. Co znajduje się w jego otoczeniu, czy jakieś drzewo, budynek lub inny obiekt mogący nam niepotrzebnie wchodzić w kadr. Szukajmy też najlepszego kadru chodząc dookoła naszego obiektu.
Jeżeli już spełnimy wyżej wymienione aspekty, warto zapoznać się z regułami kadrowania. Poradniki o tym jak dobrze kadrować, jak zastosować reguły złotego podziału znajdziemy w Internecie lub w podręcznikach dotyczących fotografii. Warto to przestudiować, aby nasze zdjęcia był jak najlepsze. Polecam też oglądanie albumów znanych i cenionych fotografów i malarzy i inspirację ich pracami.
Tak przygotowani mamy większą szansę na wykonanie dobrego zdjęcia konkursowego.
Powodzenia!!!

Jak co roku, również i w tym nagrodzone zostały osoby, które posiadają talent plastyczny i fotograficzny ujawniły go tworząc niezwykłe prace, oraz te, które wykazały się pracowitością i rzetelnością jak również pomysłowością w tworzeniu prac multimedialnych. Najlepsze prace zostały nagrodzone i wyróżnione. Za najlepsze prace młodzież otrzymała nagrody finansowe dyplomy, statuetki oraz nagrody książkowe. W konkursie historycznym za I miejsce 400 zł, za II – 300,00 zł i za III miejsce 200,00 zł. W konkursie plastycznym i fotograficznym młodzież otrzymała nagrody finansowe w wysokości kolejno 200,00, 150,00 zł. i 100,00 zł. Osoby wyróżnione otrzymały dyplomy oraz książki. Opiekunowie uczniów otrzymali podziękowania oraz upominki w postaci albumów książkowych.

Z powodu epidemii tegoroczne podsumowanie konkursu przybrało formę kilkuosobowych spotkań. Uczestnicy konkursu z poszczególnych szkół zgłaszali się do nas wraz z opiekunami w ściśle określonym terminie. Zarówno przebieg wręczania nagród jak i wszelkie prace konkursowe i obrady jurorów odbywały się w reżimie sanitarnym lub on-line.

Serdecznie dziękujemy wszystkim za udział w tej wyjątkowej edycji konkursu, której organizatorami były następujące instytucje:

Miejska Biblioteka Publiczna w Lubaczowie,
Urząd Miasta Lubaczów
Powiatowe Centrum Kultury w Lubaczowie
Muzeum Kresów w Lubaczowie
Towarzystwo Miłośników Ziemi Lubaczowskiej.

Przypominamy, że konkurs „Wiem wszystko o mojej miejscowości” znajduje się na liście konkursów które mogą być wymienione na świadectwie ukończenia szkoły.